P A P O E A - N I E U W - G U I N E A

Opp.: 462.840 km² (15 x België)    Inw.: 5,3 miljoen (2006)   ( 11,5 inw./km²)    Regeringsvorm: parlementaire monarchie  
Staatshoofd: Koningin Elizabeth II van Engeland (vertegenwoordigd door gouverneur Albert Kipalan)    Hoofdstad: Port Moresby   Religie: christendom

Papoea-Nieuw-Guinea is een land in Oceanië dat bestaat uit het oostelijk deel van het eiland Nieuw-Guinea en verder nog uit enkele kleine eilandjes (o.a. New Ireland, New Britain en Bougainville). Het grenst aan Indonesië en ligt ten noorden van Australië. De hoofdstad is Port Moresby. In het land worden 823 talen gesproken (van de 6800 talen in de hele wereld). Papoea-Nieuw-Guinea is ook uniek in de wereld wat betreft fauna en flora.
Het bergachtige Papoea-Nieuw-Guinea is bedekt met regenwoud. Het land ligt langs een tektonische breuklijn: aardbevingen en tsunami's komen dan ook veel voor.
Nieuw-Guinea werd gekoloniseerd door de Nederlanders, maar door de komst van de Duitsers en Britten werd een grens vastgesteld in het midden van het eiland. In 1975 werd het land onafhankelijk onder de naam Papoea-Nieuw-Guinea.
Papoea-Nieuw-Guinea is rijk aan natuurlijke grondstoffen, zoals ertsen en hout. De export van deze producten wordt veelal door buitenlandse investeerders verzorgd. De exploitatie wordt bemoeilijkt door het bergachtig reliëf, de hoge kosten voor de aanleg van infrastructuur en de betwistbare stabiliteit van het land.
Papoea-Nieuw-Guinea voert verder ook garnalen en diverse gewassen, zoals koffie, cacao en suiker uit. Het merendeel van de bevolking (85%) leeft van de landbouw. De economie wordt gesteund door financiële bijdragen van landen als Australië (de grootste donateur, met ieder jaar 200 miljoen dollar), Japan, de EU, China, de VS en organisaties als de Wereldbank en het IMF. Een mogelijke industriële ontwikkeling wordt gefnuikt door hoge transportkosten, hoge lonen, en de beperkte nationale markt.

Politiek
De onstabiele rechtsorde heeft een nadelige invloed op de fundamentele rechten van de burgers en op de toegang die ze (eventueel) hebben tot elementaire voorzieningen. De politie blijkt doorgaans niet bereid of in staat om huiselijk of maatschappelijk geweld te voorkomen. Het vertrouwen van de bevolking in de politie wordt verder aangetast door talrijke berichten over geweldpleging en foltering door de politie. Met name vrouwen en kinderen staan vaak bloot aan geweld.
Geweld onder bedreiging van vuurwapens en geweld tussen gemeenschappen domineren bijgevolg het publieke debat in Papoea-Nieuw-Guinea. Corruptie en slecht overheidsbeheer geven ook aanleiding tot geweld. Het duurt veel te lang vooraleer verdachten voor een rechter verschijnen. Dit geeft sterk de indruk van straffeloosheid. Vrouwenorganisaties hebben honderden verkrachtingen in kaart gebracht alsook veel gevallen van huiselijk geweld. De daders blijven vaak ongestraft.
De doodstraf is wel afgeschaft.

En dan is er nog het fenomeen van de zogenaamde hekserijmoorden!
Anna Benny "verdween" in november 2005 uit Goroka in de Oostelijke Hooglanden. Haar familie deed geen aangifte van haar verdwijning en de politie zocht haar niet. Haar familie vertelde aan iemand dat ze gaan dansen was en niet was teruggekeerd. Maar betrouwbare bronnen verklaarden dat ze haar schoonzus was gaan helpen. Die werd door dorpsgenoten vastgehouden op verdenking van hekserij. Zowel Anna Benny als haar schoonzus zijn naar verluidt doodgeschoten.
Het gebeurt wel vaker dat in de Hooglanden mensen worden gedood op verdenking van hekserij. Een overlijden waar men niet direct een verklaring voor heeft, wordt dikwijls toegeschreven aan hekserij: voor elke dood moeten dan één of meerdere mensen sterven! En in 95% van de gevallen zijn het vrouwen die beschuldigd worden, gefolterd, vermoord.... Gruweldaden waarvoor de eigen familie meestal toestemming geeft. Heel de gemeenschap zwijgt er dan verder over want wie probeert gerechtigheid te bekomen, loopt zelf het risico slachtoffer te worden.
Zeer weinig gevallen van "hekserijmoorden" worden onderzocht en uiterst zelden komt een dader voor het gerecht. Bij de zaak van Anna Benny weigerde de politie in Goroka een onderzoek in te stellen. Men beweerde er geen klacht te hebben ontvangen van de familie en dus ook niets te kunnen/moeten doen...
Anna Benny voerde echter onvermoeibaar campagne om te bekomen dat geweld tegen vrouwen en meisjes niet genegeerd werd of oogluikend toegestaan door de gemeenschap. Een plaatselijke vrouwenorganisatie voert nu zelf een onderzoek naar haar dood. Alhoewel de leden ervan al bedreigingen ontvingen, zijn ze vastbesloten om gerechtigheid na te streven.

27.000 hectare regenwoud gekapt met steun van pensioenfonds ABP!
Een palmoliebedrijf maakte op het Indonesische eiland Papoea bijna dertigduizend hectare maagdelijk regenwoud met de grond gelijk. Dat gebeurde met pensioenpremies van miljoenen Nederlandse academici en ambtenaren.
Indonesische militairen intimideren mensen die opkomen voor de landrechten van de Mandobogemeenschap, die oorspronkelijk in Papoea-Nieuw-Guinea woont. Grote palmoliebedrijven zetten vaak leger en politie in voor bescherming. Vanaf 2010 werd een oppervlakte groter dan heel de gemeente Amsterdam aan tropisch regenwoud tegen de vlakte gegooid voor één palmolieboerderij: PT Bio Inti Agrindo (BIA).
Toegang krijgen tot Papoea is voor buitenlandse journalisten uiterst complex, zo niet onmogelijk. De Indonesische regering houdt de boel goed op slot en met twintig legerposten en militaire checkpoints in het gebied kun je met je blonde haren niet zomaar naar binnen glippen. Sinds de kap veranderden het plaatselijke milieu en het klimaat. Nu er geen bos meer is, is het er heter. Er zijn ook veel overstromingen en mensen bedelen om eten omdat ze hun inkomstenbron kwijt zijn. Inderdaad, vroeger haalde men jonge bamboe uit het bos. En sago, het traditionele basisvoedsel dat bewoners uit het merg van een boomstam persen. Nu er geen land meer is, kunnen de bewoners ook geen brandhout meer verzamelen of jagen op wilde zwijnen -om zelf te eten of om te verkopen. De gemeenschappen Marind, Mandobo en Yeinan hebben hun inkomstenbron verloren.
Ook vis en drinkwater halen uit de plaatselijke Bian-rivier is geen optie meer omdat PT BIA zijn afvalwater ondergronds dumpt. Gevolg: massa's dode vissen en jeuk en uitslag bij de omwonenden na contact met het rivierwater.
Toen het palmoliebedrijf begon met kappen, kwam er nooit een Free, Prior and Informed Consent (FPIC). Deze vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming voor oorspronkelijke bewoners is een vastgesteld mensenrecht, waar bedrijven en overheden zich aan dienen te houden. Posco Daewoo, het Zuid-Koreaanse bedrijf gespecialiseerd in internationale handel, staalverwerking, olie, gas en steenkool, dat voor 85 procent aandeelhouder is van PT BIA, meldt dat het wel FPIC heeft toegepast en dat er een overeenkomst met vertegenwoordigers van de Mandobo-gemeenschap is gesloten. Ook stelt de woordvoerder dat er meerdere publieke hoorzittingen hebben plaatsgevonden maar dat is lang niet hetzelfde als FPIC.
In januari 2007 kreeg PT BIA een vergunning van de Indonesische overheid voor de aanleg van een oliepalmplantage in het Ulilin-district. In 2013 werd 36.400 hectare bosgrond toegewezen, waarvan inmiddels driekwart (27.369 hectare) is ontbost. Dat tonen satellietbeelden die de milieuorganisatie Mighty Earth liet maken met MapHubs.
Op zich gaat het hier niet om illegale activiteiten, hoewel de kap van primair bos een no-go is in diverse internationale richtlijnen. Van het vergunningsgebied bestond ongeveer de helft uit dat primaire, ongerepte oerwoud. Daar tierde het wildleven welig, met herten, kangoeroes en wilde zwijnen, maar van die rijke fauna bleef weinig over.
Opmerkelijk genoeg kon deze kaalslag in de afgelegen binnenlanden van Papoea tot stand komen met pensioenpremies van miljoenen Nederlandse academici, basisschooldocenten en gemeenteambtenaren. Want ABP investeert 7 miljoen euro in Posco Daewoo en zelfs in totaal 166 miljoen euro in alle bedrijfsonderdelen ervan.
In 2005 besloot het Norwegian Government Pension Fund Global om vanwege een 'onacceptabel risico' op 'ernstige milieuschade door de conversie van tropisch bos in oliepalmplantages' Posco Daewoo uit te sluiten van investering. Gaat ABP in hun voetsporen treden? “We streven ernaar om niet direct voor de problemen weg te lopen”, stelt APG's directeur Globel Responsible Investment & Governance Yoo-Kyong Park, die ook namens ABP het woord voert. “Liever doen we ons best om het gedrag van het bedrijf te veranderen. We willen onze macht benutten om druk uit te oefenen als aandeelhouder.” Ondertussen liet Posco Deawoo weten dat PT BIA besloten heeft om te stoppen met bos te kappen, totdat de consultant nader advies geeft. Als het bedrijf zijn beloftes niet nakomt, moet ABP wel overgaan tot sancties: het is immers onvoorstelbaar dat ABP geld steekt in palmoliebedrijven die het regenwoud verwoesten. Je moet erop kunnen vertrouwen dat je pensioenpremies bijdragen aan een betere wereld, zoals ABP stelt, en niet aan ontbossing, mensenrechtenschendingen of het uitsterven van wilde dieren!