|
|
S A O E D I - A R A B I E |
|
|
Saoedi-Arabië is een land in het Midden-Oosten dat het grootste deel van het Arabisch Schiereiland beslaat. Het grenst aan Jordanië, Irak, Koeweit, de Perzische Golf, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten, Oman, Jemen, Bahrein, de Rode Zee en de Golf van Akaba.
Het land is grotendeels woestijn en is bijzonder rijk aan aardolie.
Saoedi-Arabië bestaat uit een plateau, dat naar het oosten toe geleidelijk afhelt. Het westen van dit plateau bestaat uit gebergten. Het hoogste punt bevindt zich in de Jabal al-Abha (3133m). Verder naar het westen toe loopt het gebergte over in de kustvlakte.
Langs de Rode Zee is het land zeer vruchtbaar, maar meer landinwaarts bestaat het noorden en zuiden uit een grote zand- en steenwoestijn. Ten zuiden van het rotachtige centrale hoogland begint de Grote Arabische woestijn.
De An-Nafudwoestijn heeft een oppervlakte van ongeveer 60.000 km² en is daarmee de grootste van Saoedi-Arabië. De wadi's, droge rivierbeddingen, zijn karakteristiek voor het binnenlandse landschap.
Bijna overal heerst een woestijnklimaat. December en januari zijn de koudste maanden van het jaar: van 13°C in het binnenland tot 23°C langs de Rode Zee. De warmste maanden zijn juli en augustus, met een gemiddelde van 35°C.
Er valt haast geen regen.
Politiek
In Saoedi-Arabië liggen de twee belangrijkste heilige plaatsen van de islam: Mekka en Medina.
De basiswet van het rechtssysteem is gebaseerd op de Koran en de sharia en zodoende is Saoedi-Arabië een theocratie.
De islam heeft een allesbepalende rol in het dagelijks leven. Het puriteinse wahabisme is de dominante islamitische stroming en dat heeft geleid tot een strenge interpretatie van de sharia, met lijfstraffen (zoals stokslagen en zweepslagen) en onthoofdingen, die voltrokken worden in het openbaar. Een van de misdaden waarvoor onthoofding plaatsvindt, is tovenarij.
De vele beperkingen op het gedrag en de kleding worden strikt juridisch en maatschappelijk afgedwongen. Alcoholische dranken bijvoorbeeld zijn verboden en er is geen theater of openbare vertoning van films. Wel meldt de UK Mail dat binnen de Saoedische koninklijke familie homoseksualiteit is toegestaan zolang het geen onderwerp van publieke aandacht is. Meningsuiting in het openbaar over de binnenlandse politieke of sociale zaken worden ontmoedigd. Er zijn geen organisaties zoals politieke partijen of vakbonden.
Het dagelijks leven wordt helemaal gedomineerd door de islamitische voorschriften. Vijf keer per dag worden moslims opgeroepen tot het gebed vanaf de minaretten van moskeeën. Openbare naleving van niet-islamitische religieuze feestdagen is verboden, met uitzondering van 23 september (herdenking van de eenwording van het koninkrijk).
Naast de sharia heeft het land ook moderne wetgeving, zoals voor de internationale handel en de diplomatie.
De kroonprins is de plaatsvervanger van de koning: sinds januari 2015 is dat Moekrin bin Abdoel Aziz Al-Saoed.
De vorige koning, Abdoellah bin Abdoel Aziz al-Saoed, overleed in januari 2015. Abdoellah regeerde sinds 2005 toen hij zijn overleden broer Fahd opvolgde. De koning was al op hoge leeftijd en was de laatste jaren herhaaldelijk geopereerd aan zijn rug, waardoor hij niet altijd in staat was zijn taken zelf uit te voeren.
Alleen mannelijke leden van het koningshuis komen in aanmerking voor het koningschap: de prinsessen bemoeien zich in het geheel niet met staatszaken. De koninklijke familie wordt geschat op zo'n 5000 leden. Binnen de Saoedische clan woedt achter de schermen een strijd om de macht.
Het koningshuis is een absolute monarchie en regeert dus zonder grondwet. Het hoeft geen enkele verantwoording af te leggen aan het volk. Het binnenkomende oliegeld gaat rechtstreeks naar deze familie.
Regelmatig worden mensenrechten geschonden. Saoedi's kunnen zonder vorm van proces worden gearresteerd en vastgehouden. In gevangenissen worden ze dan slecht behandeld en zelfs gefolterd.
Vrouwen zijn zeer beperkt in hun bewegingsvrijheid. Ze kunnen niet zonder begeleiding van een mannelijk familielid de straat op. Ze zijn ook verplicht een hoofddoek te dragen en het gehele lichaam te bedekken. Daarnaast kunnen ze geen rijbewijs aanvragen en mogen ze dus niet autorijden: Saoedi-Arabië is hierin het enige land ter wereld. In grote steden als Riyad en Djedda mogen vrouwen ook geen gebruik maken van het openbaar vervoer. Het is vrouwen niet toegestaan zelfstandig officiële transacties en grote aankopen te doen.
In restaurants dienen vrouwen apart te gaan zitten. Ook westerse restaurants als McDonald's hebben aparte ruimten voor mannen en vrouwen.
Vrouwen hebben ook geen eigen identiteitskaart, maar zijn geregistreerd onder hun vader of echtgenoot. Mannen mogen meerdere vrouwen hebben, andersom niet. De religieuze autoriteiten geven als minimumleeftijd 9 jaar voor een meisje en 15 jaar voor een jongen. Sinds 2013 mogen vrouwen fietsen, zolang ze maar zijn vergezeld van een mannelijk familielid en "volledig eerbaar gekleed" zijn. Tot nu toe mogen vrouwen niet stemmen of verkozen worden. Deze scherpe scheiding tussen mannen en vrouwen wordt Purdah genoemd.
Op afvalligheid van de islam staat de doodstraf. In februari 2012 twitterde de 23-jarige Hamsa Kashgari kritisch over de profeet Mohammed. Na bedreigingen en oproepen om hem de doodstraf op te leggen vluchtte hij vergeefs het land uit: op grond van een internationaal arrestatiebevel werd hij direct aangehouden en uitgeleverd door Maleisië. Na internationale druk werd hij uiteindelijk in oktober 2013 vrijgelaten, nadat hij echter wel zonder formele aanklacht anderhalf jaar was vastgehouden.
Tot 2004 werden joden geweerd. Toeristen mogen geen stempel van een bezoek aan Israël in hun paspoort hebben staan. Israëlische staatsburgers hebben ook geen toegang tot het land.
Homoseksuele activiteiten worden bestraft met zweepslagen.
In Saoedi-Arabië werken ruim 1,5 miljoen buitenlandse huishoudsters, vaak afkomstig uit Zuid- en Zuidoost-Azië. Hun aanwezigheid is geregeld onder een systeem dat bekendstaat als kafala, oftewel sponsorschap. Hun werkgever ('sponsor') is voor hen verantwoordelijk en zelf hebben ze nauwelijks rechten. Mede hierdoor doen ze hun werk vaak onder erbarmelijke omstandigheden. Volgens Human Rights Watch komt mishandeling heel veel voor.
De sjiitische activisten Abdullah Hasan al-Zaher en Dawood Hussein al-Marhoon werden gearresteerd toen ze respectievelijk 16 en 17 jaar oud waren. Ze zijn ter dood veroordeeld en zitten sinds begin oktober in eenzame opsluiting.
Begin 2012 werden Abdullah en Dawood opgepakt en naar een rehabilitatiecentrum voor jongeren in Dammam, Saoedi-Arabië, gebracht. Toen ze 18 jaar werden, zijn ze overgebracht naar een gevangenis. Op 22 oktober 2014 werden ze ter dood veroordeeld, onder meer voor het meedoen aan demonstraties en opstanden, het roepen van leuzen tegen de staat met de bedoeling de staatsveiligheid in gevaar te brengen en de overheid omver te werpen en een gewapende overval.
Abdullah en Dawood kregen pas tijdens de tweede zitting in hun rechtszaak toegang tot een advocaat. Ze zeggen te zijn gemarteld om een bekentenis af te geven. Hun doodstraffen zijn na beroep blijven staan. Zodra de Saoedische koning de veroordelingen goedkeurt, kunnen de mannen worden geëxecuteerd.
Salman bin abdoel Aziz Al-Saoed
Koning is hij nog niet lang: Salman bin Abdoel Aziz al-Saoed volgde zijn halfbroer Abdoellah in januari 2015 op. Toch heeft hij al heel wat op zijn conto. In januari 2016 executeerde het regime 47 tegenstanders op beschuldiging van terrorisme, onder wie de bekende sjiitische geestelijke Nimr Al-Nimr. In maart 2015 mengde een internationale coalitie onder leiding van Saoedi-Arabië zich in het conflict in Jemen, dat sindsdien nog een stuk bloediger werd.
Ondanks zijn onverzoenlijke autocratie en ultraconservatieve islambeleving is Saoedi-Arabië een traditionele bondgenoot van het Westen en zal het dat waarschijnlijk ook onder Salman blijven. De wapens die Saoedi's in Jemen gebruiken, komen vooral van Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Mensenrechtenactiviste in eenzame opsluiting
Nassima al-Sada is een prominente mensenrechtenactiviste en een doorn in het oog van de Saoedische overheid. Sinds juli 2018 wordt ze vastgehouden zonder aanklacht of proces. Sinds februari 2019 verblijft ze in eenzame opsluiting.
Haar detentie maakt deel uit van de weergaloze onderdrukking van mensenrechtenactivisten in Saoedi-Arabië. De Saoedische autoriteiten willen mensenrechtenactivisten monddood maken en schuwen hierbij geen enkel middel. Ook Nassima was in het verleden al meermaals het slachtoffer van intimidatie.
Jamal Khashoggi
Saoedi-Arabië raakte in oktober 2018 internationaal in opspraak door de dood van Jamal Khashoggi, een kritische journalist die schreef voor de Washington Post. In oktober 2018 bezocht hij het Saoedische consulaat in het Turkse Istanbul, maar kwam nooit meer naar buiten. Bij nader onderzoek bleek hij in de ambassade gedood te zijn. Dat bleek onder andere uit geluidsopnames die Khashoggi waarschijnlijk had gemaakt met zijn smartwatch. De New York Times publiceerde vervolgens een verhaal waaruit bleek dat de mannen die betrokken waren bij zijn dood directe banden hadden met kroonprins Mohammed bin Salman (zie verder).
Jemen!
Saoedi-Arabië is sinds 2015 betrokken bij de Jemenitische Burgeroorlog. Het land staat aan het hoofd van een coalitie van tien landen die samen ingrepen om premier Abd Rabbuh Mansur Al-Hadi in het zadel te houden. De regering van Hadi is in een oorlog verwikkeld met sjiitische Houthi-rebellen, die op hun beurt weer gesteund worden door Iran. De belangrijkste reden voor Saoedi-Arabië om in te grijpen was om te voorkomen dat aartsvijand Iran een machtsbasis zou krijgen in buurland Jemen. Internationaal kreeg Saoedi-Arabië veel kritiek vanwege de schending van mensenrechten en de vele burgerslachtoffers.
In december 2015 werden de eerste drie vrouwelijke kandidaten ooit verkozen bij verkiezingen in Saoedi-Arabië. In tegenstelling tot de gebruikelijke troonopvolging van de jongere broers, werd Mohammad bin Salman al-Saoed tot kroonprins benoemd op 21 juni 2017. Die had grote ambities en wou zijn land grondig hervormen op alle vlakken. De religieuze politie kreeg geen aanhoudingsbevoegdheden meer en vrouwen mogen vanaf juni 2018 met de auto rijden.
De kroonprins verstevigde zijn positie in november 2017 met de arrestatie van vier zittende ministers, tal van oud-ministers en elf prinsen, waaronder de miljardair Al-Waleed bin Talal. een van de rijkste mensen van het Midden-Oosten. Ook het hoofd van de Nationale Garde werd vervangen. Zij werden allemaal beschuldigd van fraude en kochten meestal vervolging af met de betaling van grote geldsommen. Dit leverde de Saoedische schatkist dan weer 86 miljard euro op.
In 2019 ontstonden gevechten tussen de door Saoedi-Arabië gesteunde Jemenitische regering en door de Verenigde Arabische Emiraten gesteunde pro-Zuid-Jemenitische troepen.
Oneerlijk proces voor Palestijnse mannen!
Op 8 maart 2020 verschenen de 81-jarige Palestijnse burger Dr. Mohammed al-Khudari en zijn zoon Dr. Hani al-Khudari (48 jaar) voor het Saudi-Arabisch Gespecialiseerde Strafhof. Deze “antiterreur-rechtbank” beroept zich voor de aanklacht op verzonnen beschuldigingen onder de antiterreurwet.
De al-Khudari’s staan terecht in een zaak tegen in totaal 68 personen voor hun zogenaamde banden met Hamas. Beide mannen zitten van 4 april 2019 tot 8 maart 2020 vast zonder aanklachten en werden incommunicado en in isolatie gehouden tijdens de eerste twee maanden. Ze kregen geen wettelijke vertegenwoordiging. Dr. Mohammed al-Khudari heeft nood aan aangepaste medische opvolging en behandeling voor kanker.