|
|
V E R E N I G D E S T A T E N |
|
|
De Verenigde Staten van Amerika (VS) zijn een Noord-Amerikaanse federatie van 50 staten en het district van Columbia. Twee staten, Alaska en Hawaï, liggen apart en grenzen niet aan de andere staten. Tot het land behoren ook diverse eilanden in de Caribische Zee en de Stille Oceaan. De Verenigde Staten zijn het op twee na grootste land ter wereld in bevolking, na de Volksrepubliek China en India, en het op drie na grootste land in oppervlakte, na Rusland, Canada en China.
De VS worden aan de noordkant begrensd door Canada, aan de zuidkant door Mexico en het Caribisch gebied, in het westen door de Stille Oceaan en in het oosten door de Atlantische Oceaan. Alaska heeft zijn noordgrens aan de Arctische Oceaan.
De Verenigde Staten hebben ook samenwerkingsovereenkomsten met de Marshalleilanden, Palau en Micronesia: in ruil voor financiële hulp en andere rechten mag er gebruik gemaakt worden van hun grondgebied voor doeleinden in het belang van de defensie van de Verenigde Staten.
Politiek
Bij de onafhankelijkheidsverklaring in 1776 waren er slechts 13 staten. Alaska is de grootste staat (1.700.578 km²) en Rhode Island de kleinste (4003 km²). Californië heeft de grootste bevolking (ruim 34 miljoen inwoners in 2005), terwijl Wyoming het minst aantal inwoners heeft (ongeveer 550.000).
De Verenigde Staten van Amerika zijn een federale republiek met een sterke democratische traditie. Elke vier jaar worden er presidentsverkiezingen gehouden en een gekozen president kan maximaal twee periodes dienen. De stemmen worden geteld per staat.
Er zijn slechts twee partijen van betekenis: de Republikeinen (conservatieven) en de Democraten (progressieven). De bedrijfsbelangen verlenen het grootste deel van de financiële steun. De Republikeinen ontvangen over het algemeen meer financiering en steun van commerciële groepen, godsdienstige christenen en Amerikanen op het platteland, terwijl de Democratische partij meer geholpen wordt door arbeidsvakbonden en etnische minderheidsgroepen.
Als gevolg van de grote militaire, economische en culturele invloed van de Verenigde Staten op de rest van de wereld besteedt de politiek heel wat aandacht aan de buitenlandse betrekkingen. Veel burgers en bedrijven zijn bezorgd over het beeld van de Verenigde Staten in de rest van de wereld, vaak ook omdat het de belangen van de VS kan schaden.
Als resultaat hiervan zijn de reacties naar de VS toe vaak heftig en soms irrationeel, gaande van bewondering van alle dingen die "Amerikaans" zijn tot uitgesproken anti-Amerikanisme. Bewondering van de VS komt vaak voort uit het feit dat veel mensen het als het land van de vrijheid zien en bij uitbreiding als het land waar alles mogelijk is. Het respect voor die American Dream neemt soms ongekende proporties aan. Voor veel Europeanen komt daar nog de dankbaarheid bij voor de bevrijding van het fascisme tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Tegenstanders van het buitenlands beleid van de VS daarentegen vinden dat het land gedurende zijn geschiedenis weinig respect heeft getoond voor de vrijheid en soevereiniteit van veel andere volkeren. Zij wijzen onder andere op de Vietnamoorlog of de Amerikaanse bemoeienissen in Latijns-Amerika. Ook de invasie van Afghanistan en de oorlog in Irak worden door hen als onrechtvaardig gezien.
Voor moslims in het VS-leger is het trouwens moeilijk thuiskomen uit Irak. Het Amerikaanse leger telt er ongeveer 3500 (augustus 2006). In de ogen van hun vrienden en familie staat onbegrip te lezen, aan het front werd hun loyauteit aan de VS in twijfel getrokken.
Inderdaad, deze moslim-marines zitten in het VS-leger en identificeren zich tegelijkertijd met de inwoners van het land dat ze zijn binnengevallen. In hun eigen buurt zijn ze niet echt meer welkom. Maar ook in het leger hadden ze het moeilijk. Arabisch sprekende soldaten waren broodnodig in Irak om met de bevolking te communiceren, orders uit te delen of troost te bieden aan de slachtoffers en hun nabestaanden. Maar aan de andere kant botsten ze overal op wantrouwen. Ze vallen dus eigenlijk tussen twee stoelen, zoveel is duidelijk. Ook in de Tweede Wereldoorlog vochten Amerikaanse Duitsers en Amerikaanse Japanners tegen hun volksgenoten, met alle dubbele gevoelens van dien.
Waarom zijn ze dan in het Amerikaanse leger gegaan? Omdat op dat moment 11 september nog niet aangebroken was en niemand kon bevroeden dat de VS kort na elkaar zowel Afghanistan als Irak zouden bestoken. En ook omdat ze eerste generatie-Amerikanen zijn en kost wat kost hun trouw aan hun nieuwe vaderland wilden betuigen.
NEEN TEGEN DE DOODSTRAF! (Raadpleeg hierover zeker ook ons dossier!)
De doodstraf is een heel wrede bestraffing en wordt vaak op een willekeurige en discriminerende manier toegepast. Bij toepassing ervan kan het risico op onherroepelijke vergissingen niet worden uitgesloten.
In maart 2005 schrapte het Amerikaanse Hooggerechtshof de doodstraf voor minderjarigen. Jongeren die minder dan 18 waren toen ze ernstige misdaden pleegden, kunnen hiervoor niet langer ter dood veroordeeld of terechtgesteld worden.
In Amerikaanse gevangenissen zitten ongeveer 70 jongeren die ter dood veroordeeld werden wegens moorden begaan toen ze 16 of 17 jaar oud waren. Zij zullen nu uit de dodencellen worden gehaald. Hun veroordelingen worden omgezet in levenslang.
In 109 landen wordt de doodstraf niet meer toegepast en/of is ze volledig uit de wet verdwenen. In de Verenigde Staten echter passen de meeste staten én de federale regering deze barbaarse straf nog steeds toe. Sinds 1990 werden meer dan 600 mensen geëxecuteerd. De VS schenden nog steeds de internationale normen door de doodstraf toe te passen op mentaal gehandicapten, op mensen die geen 18 waren toen ze hun misdrijf pleegden en op beklaagden die onvoldoende rechtsbijstand hebben gekregen.
Op 31 januari 2000 kondigde gouverneur George Ryan een moratorium op de doodstraf af in Illinois, omdat er zoveel mensen onschuldig veroordeeld waren en in dodencellen zaten. Hij richtte ook een commissie op om de doodstrafwetgeving in zijn staat te herzien. Die bracht op 15 april 2002 haar rapport uit. De commissie gaf toe dat de meerderheid van haar leden voor afschaffing van de doodstraf was en verstrekte verregaande aanbevelingen om het systeem te hervormen.
Amnesty International verwelkomt daarom de principiële houding van John Kitzhaber, de gouverneur van Oregon. Hij stelde eind november 2011 een moratorium in op executies voor de rest van zijn ambtstermijn. Op 6 december zou de executie van de 49-jarige Gary Haugen plaatsvinden maar het vonnis werd niet uitgevoerd. Kitzhaber noemde de doodstraf "onethisch en onrechtvaardig" en stelde dat hij geen executies meer zou toelaten zolang hij gouverneur is. Zijn huidige ambtstermijn loopt tot januari 2015.
Oregon heeft twee executies uitgevoerd sinds de doodstraf in de VS hervat werd in 1977 - één in 1996 en één in 1997. Beiden werden uitgevoerd tijdens de eerste ambtstermijn van gouverneur Kitzhaber. De gouverneur liet de executies doorgaan "ondanks mijn persoonlijk verzet tegen de doodstraf. Ik geloof niet dat die executies bijgedragen hebben tot onze veiligheid, en het maakt onze maatschappij er beslist niet beschaafder op. Ik kon niet nog eens meedoen met iets wat ik moreel verkeerd vind".
Kitzhaber riep de huidige legislatuur op "potentiële hervormingen voor te leggen voor de volgende legislatuurperiode", eraan toevoegend dat hij "ervan overtuigd was dat we een betere oplossing kunnen vinden".
Begin 2012 zette de gouverneur van de staat Delaware de doodstraf van Robert Gattis om in een levenslange onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Hij deed dit drie dagen voor de geplande executie. Hiermee is een einde gekomen aan de bijna twintig jaar dat Robert Gattis doorbracht in de dodencel. Robert Gattis werd ter dood veroordeeld vanwege de moord op zijn vriendin Shirley Slay in mei 1990.
De voornaamste reden om de straf om te zetten was de achtergrond van Gattis. In overeenstemming met de aanbevelingen van de Delaware Board of Parole oordeelde hij dat Gattis tijdens zijn jeugd zodanig mishandeld was dat een terdoodveroordeling ongepast is.
De gouverneur noemde de beslissing een van de zwaarste die hij heeft moeten maken tijdens zijn termijn, en bood zijn excuses aan voor 'de pijn die zijn beslissing mogelijk brengt voor de familie en vrienden van Shirley Slay'.
Amnesty International hoopt nu dat het afschaffen van de doodstraf een trend wordt in de Verenigde Staten.
Wie weet? De staat Connecticut schafte alvast de doodstraf af eind april 2012: de 17de staat in de Verenigde Staten.
Sinds 1973 zijn er nu al 140 mensen uit een Amerikaanse dodencel vrijgesproken.
Op 2 mei 2013 tekende gouverneur O'Malley van Maryland het besluit tot afschaffing: daar mee is Maryland de vierde Amerikaanse staat die in de afgelopen vijf jaar hiertoe overgaat. In de staat zitten nog vijf gevangenen in de dodencel. Amnesty roept gouverneur O'Malley op hun straf om te zetten in levenslange gevangenisstraffen.
Binnenkort gaan Amnesty-activisten van start met nieuwe campagnes voor de afschaffing in de staten Colorado en Delaware.
Echter, in de staat Texas nadert de 500ste executie sinds de doodstraf daar in 1982 weer werd ingevoerd. In deze staat heeft een derde van het totale aantal executies in Amerika plaats. Sinds de huidige gouverneur Rick Perry aantrad in 2000 zijn er meer dan 250 executies uitgevoerd. Onder zijn voorganger George W. Bush gingen er 152 executies door .
De doodstraf in Texas is omstreden. Zo werden er eerder geesteszieke gevangenen geëxecuteerd en gevangenen die geen goede juridische bijstand hadden gekregen. Het is inmiddels verboden gevangenen te executeren met een geestelijke beperking én gevangenen die minderjarig waren op het moment van hun misdrijf.
In de Verenigde Staten heerst trouwens over het algemeen een zwaarbestraffende politieke sfeer: 96% van het geld dat ter beschikking wordt gesteld van misdaadbestrijding wordt gebruikt voor bestraffende maatregelen, slechts 4% gaat naar misdaadpreventie. Mede hierdoor is de gevangenisbevolking in de VS in de laatste twintig jaar meer dan verdriedubbeld. Bijna twee miljoen Amerikanen zitten opgesloten! De vrouwelijke gevangenisbevolking is toegenomen van 5.600 in 1970 naar bijna 140.000 nu.
Veel gevangenissen zijn overbevolkt en hebben slecht opgeleid personeel. De regering bezuinigt op de hoge kosten door het management van de gevangenissen uit te besteden aan privé-bedrijfjes. Deze hebben er groot belang bij dat de kosten laag blijven. Hun eerste prioriteit is uiteraard winst maken.
Internationale richtlijnen bepalen dat in de gevangenissen medische voorzieningen gratis moeten zijn. Maar die zijn vaak slecht en het is dit gebrek aan goede medische verzorging dat een gevangene het leven kan kosten.
Gevangenen worden vrijwel altijd geboeid. Vaak ketent men hen ook aan elkaar en maakt hierbij geen uitzondering voor zwangere gedetineerden. Volledig geketend aan hun polsen, middel en enkels lopen ze dan ook meer gevaar om te vallen. Verder hebben veel gevangenissen geen kraamafdeling en voor de bevalling gaan de vrouwen naar het ziekenhuis.
Regel 53 van de "Standard Minimum Rules" bepaalt dat alleen vrouwen gedetineerden mogen bewaken. De VS voldoen evenwel niet aan deze minimumeisen. Mannelijke bewakers begluren de vrouwen terwijl ze zich aankleden, douchen of gebruik maken van het toilet. De sexuele intimidatie gaat dikwijls nog heel wat verder. Veel vrouwen durven echter geen klacht in te dienen omdat ze bang zijn voor vergeldingsacties.
Op 17 oktober 2006 ondertekende president Bush de "Military Commissions Act", een wet die een klimaat creëert voor verdere mensenrechtenschendingen. In de oorlog tegen het terrorisme nam de overheid haar toevlucht tot geheime opsluiting, gedwongen verdwijning, incommunicado detentie, foltering, enz. Op 11 januari 2009 bestond de beruchte gevangenis van Guantanamo zeven jaar. Sindsdien zijn er ongeveer 800 mensen opgesloten geweest, waarvan er nu nog altijd nagenoeg 290 vastzitten.
Op de 6de verjaardag van Guantanamo organiseerde Amnesty in Brussel een protestmars van het Vrijheidsplein tot de Amerikaanse ambassade. De tocht werd aangevoerd door een "chain gang" van activisten in de bekende oranje pakken, gevolgd door parlementairen. Bij onze bestemming aangekomen brachten we onze eisen en zorgen over aan de ambassadeur van de VS.
In het begin van zijn eerste ambtstermijn beloofde de Amerikaanse president Obama het gevangenenkamp Guantánamo te sluiten. Nu, vijf jaar later, is er van die belofte nog niets terechtgekomen.
De Amerikaanse Christie Cheramie werd in 1994 veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf zonder mogelijkheid tot vervroegde vrijlating. Ze was toen 16 jaar. Nu is ze 33 en heeft ze meer dan de helft van haar leven in de gevangenis doorgebracht.
Ze werd veroordeeld wegens doodslag op de tante van haar toen 18-jarige verloofde. Volgens haar was haar verloofde de schuldige. Omdat ze bang was de doodstraf te krijgen, bekende ze schuld. Door deze bekentenis kan ze nu haar veroordeling en straf niet aanvechten. In 2001 probeerde ze haar bekentenis in te trekken, maar dit lukte niet.
Tijdens haar jeugd werd Christie Cheramie seksueel misbruikt. Toen ze 13 jaar was deed ze een zelfmoordpoging en werd ze opgenomen in een psychiatrische kliniek. In de gevangenis gedraagt ze zich volgens een bewaker goed. Ze heeft gestudeerd en de familie van het slachtoffer heeft aangegeven dat ze een tweede kans verdient.
De Verenigde Staten is (samen met Somalië) het enige land dat het VN Kinderrechtenverdrag niet bekrachtigd heeft. Dit verdrag verbiedt de oplegging van levenslange gevangenisstraf zonder mogelijkheid op vervroegde vrijlating aan mensen onder de 18 jaar.
OBAMA!
Barack Hussein Obama (Honolulu, 4 augustus 1961) is de 44ste en huidige president van de Verenigde Staten. Hij is de eerste zwarte Amerikaan[1] in deze functie. Tussen 3 januari 2005 en 16 november 2008 was Obama lid van de Senaat als vertegenwoordiger van de staat Illinois en voordien was hij staatssenator in de wetgevende vergadering van zijn thuisstaat. Op 20 januari 2009 werd Obama tijdens de inauguratie op het Capitool beëdigd als president.
Tijdens de eerste dagen van zijn ambtstermijn bevroor Obama alle lopende beleidsplannen van zijn voorganger, iets wat een nieuwe president normaliter doet. Verder gaf hij opdracht om het kamp te Guantanamo Bay binnen een jaar te sluiten. Ook overlegde hij met zijn militaire bevelhebbers over de terugtrekking van de meeste Amerikaanse troepen uit Irak.
IS!
Amerika voert een militaire operatie uit in Syrië en Irak om IS (Islamic State - Islamitische Staat) te bestrijden. Amerikanen konden een humanitaire ramp van historische omvang voorkomen door IS-doelen aan de voet van een berg in Noordwest-Irak te bestoken. Tienduizenden Yezidi's (aanhangers van een Koerdische religie) waren naar de kale berg gevlucht en konden niet naar beneden omdat IS-strijders hen daar opwachtten.
Obama kondigde op 11 september, ruim een maand na de eerste luchtaanvallen, aan dat IS wereldwijd zal worden "vernietigd". Dat betekent dat er ook doelen van IS in Syrië zullen worden bestookt. Een internationale coalitie gaat Amerika bijstaan, al is vooralsnog onduidelijk wat die coalitie precies voor taken krijgt.
In reactie op de Amerikaanse bombardementen onthoofdden IS-strijders twee Amerikaanse journalisten: half augustus James Wright Foley en begin september Steven Sotloff. Video's van de onthoofdingen werden op internet gezet en wereldwijd werd er geschokt op gereageerd.
De Amerikaanse president liet weten niet te zullen buigen voor terreurdaden. Volgens hem hebben de gruwelijke video's een averechts effect en maken ze Amerika sterker en saamhoriger.
Op 19 september begon ook Frankrijk met luchtaanvallen op doelen van IS in Irak. Frankrijk liet daarbij weten alleen in Irak te zullen opereren en geen soldaten te zullen sturen.
Guantánamo!
De uit Mauretanië afkomstige Mohamedou Ould Slahi zit al meer dan 12 jaar zonder aanklacht of proces vast op Guantánamo. In januari 2015 verscheen zijn boek over zijn ervaringen daar.
Mohamedou Ould Slahi werd door de Amerikaanse autoriteiten verdacht van betrokkenheid bij het mislukte plan om het vliegveld van Los Angeles te bombarderen in 2000. Ook zou hij lid zijn van Al-Qaida. Slahi geeft zelf aan in 1992 alle banden met de terroristische organisatie te hebben verbroken. Na zijn arrestatie in november 2001 werd hij overgebracht naar Jordanië waar hij acht maanden incommunicado werd vastgehouden in een militaire gevangenis. In juli 2002 werd hij naar Afghanistan gevlogen en daarna naar Guantánamo Bay op Cuba, waar hij sindsdien vast zit. Slahi werd gemarteld, vernederd en onmenselijk behandeld.
Slahi werd negentig dagen lang onderworpen aan een speciaal verhoorplan. Zijn cel werd aangepast zodat er geen licht binnen kwam. Zijn bewakers droegen maskers. Hij zag een jaar lang geen daglicht. Zeventig dagen lang werd hij van zijn slaap beroofd en blootgesteld aan hard geluid en fel knipperlicht. In april 2010 oordeelde de rechter dat het gevangenhouden van Slahi onwettig is en dat hij moet worden vrijgelaten. Ook zei hij dat er uitgebreid bewijs is dat Slahi ernstig is mishandeld. Het bewijsmateriaal tegen hem kan niet worden ingebracht in een rechtszaak tegen hem. De Amerikaanse overheid ging in beroep. En Slahi zit nog steeds vast op Guantánamo Bay.
Op 20 juli 2016 werd zijn vrijlating eindelijk goedgekeurd.
Lakota
Er zijn slechts 1500 mensen die het Lakota nog beheersen. Wil je die taal horen, dan heb je de grootste kans bij een begrafenis. De meeste sprekers wonen in het Pine Ridge-reservaat in Zuid-Dakota. Dit indrukwekkend lege hart van Amerika was ooit het domein van bizons en van volkeren die vroeger indianen genoemd werden.
Nu zijn de termen Native Americans of American Indians gebruikelijk, hoewel de bewoners van het Pine Ridge-reservaat zichzelf liever Lakota noemen. Dawn Frank (46) is een van hen. Ze is adjunct-directeur van Oglala Lakota College, de hogeschool van Pine Ridge, en zet zich met hart en ziel in voor taalbehoud: iedereen leert nu Lakota, want “als we de taal kwijtraken, verliezen we onze identiteit”. Ze vertelt dat een oudere Lakota onlangs een uur bezig was om haar de betekenis van het woord 'luisteren' uit te leggen. Er is een spirituele component die in het Engels niet over te brengen is. In de wereld van vandaag verwachten we oogcontact van de luisteraar, maar Lakota-ouderen luisteren met hun ogen dicht en de handen gevouwen: om je te begrijpen en te doorgronden.
Veel Lakota hebben sociale problemen. Die vinden hun oorsprong in de hardhandige pogingen van de federale overheid om de bevolking zich te laten aanpasssen aan de Amerikaanse samenleving, maar ook in het afnemen van hun land en in gedwongen verhuizingen. Jongeren groeien op met dat trauma, na decennia van etnische zuivering en landjepik. Wie nu Lakota leert, hervindt de cultuur, de familie en de gemeenschap.
Volgens de laatste beschikbare officiële tellingen -daterend uit de jaren '90- wonen er 103.000 Lakota verspreid over Noord- en Zuid-Dakota, in vijf verschillende reservaten, waaronder Pine Ridge. In dit reservaat, in oppervlakte groter dan twee Belgische provincies, leeft 40 procent van de naar schatting 40.000 inwoners in armoede, soms zonder centrale verwarming en stromend water. Met 66 jaar heeft het gebied de laagste levensverwachting van Noord- en Zuid-Amerika. Veel inwoners zijn alcoholverslaafd.
De Amerikaanse overheid heeft decennialang geprobeerd de taal en cultuur van de Lakota en andere oorspronkelijke volken te vernietigen. Tot in de jaren '50 gingen kinderen verplicht naar christelijke kostscholen. Volgens onderzoek van het Lakota Language Consortium, dat samenwerkt met de VN, is 90 procent van de 500 talen die Noord-Amerika heeft gekend, al verdwenen. Ook het Lakota is het uitsterven nabij, maar door de inzet van velen is het een van de talen met de beste kans tot overleven.
De oorspronkelijke Amerikanen in de VS zijn weer trots op hun cultuur, eisen hun rechten op en mengen zich in het publieke debat. Zoals bij het protest tegen de oliepijpleiding bij Standing Rock (Noord-Dakota) in 2016 en 2017: de pijpleiding zou door het reservaat lopen en door olielekkages het water vervuilen.
Ook in de politiek neemt het aandeel Native Americans toe: naar verwachting staan er tien kandidaten op de kieslijst voor de verkiezing van het Congres. Nog nooit was een vrouw uit de gemeenschap lid van het Congres, maar de kans is aanzienlijk dat daarin verandering komt.
Niettegenstaande de pogingen om het Lakota te bewaren dreigt taalvernietiging. Er komen tientallen nieuwe sprekers per jaar bij, maar er gaan ook telkens zo'n 300 verloren (Lakota Language Consortium). Wie Lakota leert, spreekt het vaak op een laag niveau.
De oorspronkelijke bewoners van de Verenigde Staten zijn in de 18de en 19de eeuw onder dwang ondergebracht in reservaten. Zo kon de federale overheid controle uitoefenen en conflicten tussen met de Europese kolonisten voorkomen. Het was voor de meeste volken moeilijk om hun levenswijze vast te houden in een afgebakend gebied.
Er bestaan nog steeds 326 reservaten. De bewoners kennen een vorm van zelfbestuur, casino's vormen vaak een inkomstenbron.
De Amerikaanse overheid droeg de oorspronkelijke bevolking in de 19de eeuw op Engelse (christelijke) namen aan te nemen, maar het lukte ze niet om traditionele namen volledig uit te bannen. Iemand stelt zich voor: “Mijn moeder is Sylvia Tobacco, mijn vader is Darrell Two Crow. Mijn Lakota-naam is Tá Oyate Wiyankapi Win. Vrij vertaald: 'de vrouw die gezien wordt door haar volk'. Volgens Lakota-
protocol vertel je altijd wie je vader en je moeder zijn en waar je voorouders vandaan komen."
Hulpverlener riskeert 10 jaar cel!
De 36-jarige aardrijkskundeleraar Scott Warren woont in de Amerikaanse staat Arizona. Op 17 Januari 2018 sloegen agenten van de Amerikaanse grenspatrouille hem in de boeien en namen hem mee. Zijn misdaad? Hij deelde onder meer water uit aan migranten die via de woestijn de VS binnen wilden.
Scott Warren werd aangeklaagd voor het bieden van humanitaire hulp aan twee mensen zonder papieren. Zijn rechtszaak eindigde afgelopen juni zonder uitspraak, omdat de jury verdeeld was. Maar de aanklager besloot hem opnieuw te vervolgen. Warrens nieuwe rechtszaak begon op 12 november 2019. Hij kan een celstraf van tien jaar krijgen.
De Amerikaanse autoriteiten proberen mensenrechtenverdedigers en andere hulpverleners aan de grens te ontmoedigen door hen te intimideren en te vervolgen.
Presidentsverkiezingen 2020
Nadat de kandidaten van de partijen bekend zijn, start de echte campagne in aanloop naar verkiezingsdag of election day. Die vindt traditioneel plaats op de dinsdag na de eerste maandag van november. In 2016 was dat 8 november, dit jaar is het met 3 november iets vroeger.
De Verenigde Staten van Amerika bestaan uit 50 staten, die in de loop van de geschiedenis tot het land zijn toegelaten, en uit het aparte federale gebied Washington D.C. (District of Columbia). Zoals in België zijn politieke bevoegdheden verdeeld tussen het federale niveau, en de aparte staten.
Amerikanen kiezen hun president niet rechtstreeks, maar doen dat getrapt via het kiescollege of electoral college. Het is dat instituut dat om de vier jaar de president en de vicepresident van de Verenigde Staten officieel aanduidt enkele weken na de verkiezingsdag (officieel: de eerste maandag na de tweede woensdag van december, dit jaar op 14 december).
In het kiescollege zetelen de kiesmannen, ze komen samen per staat.
Alle vijftig staten van de VS hebben recht op een bepaald aantal delegates of kiesmannen. Het aantal kiesmannen per staat is identiek aan het aantal Congresleden waar een staat recht op heeft en is afhankelijk van het aantal inwoners van die staat. Het minimale aantal kiesmannen per staat is 3 in weinig bevolkingsrijke staten, en 55 in grootste staat Californië.
In totaal zijn er momenteel 538 kiesmannen. Wie tijdens de verkiezingsnacht een meerderheid van die 538 weet te verzamelen - het magische getal 270 - wordt president. In 2016 sprong Trump rond 2.30 uur lokale tijd ( 8.30 uur ‘s ochtends bij ons) over die drempel.
Een swing state of kantelstaat (Engels: swing state) of een strijdstaat (Engels: battleground state) is een staat van de Verenigde Staten waar geen van de presidentskandidaten een duidelijke meerderheid heeft. In 2020 waren dat de volgende 13: Arizona, Florida, Georgia, Iowa, Michigan, Minnesota, Nevada, New Hampshire, North Carolina, Ohio, Pennsylvania, Texas, Wisconsin.
De stemmen van de 538 kiesmannen worden officieel pas op 6 januari 2021 geteld in het Congres, waarna de winnaar wordt uitgeroepen. In 2016 haalde Trump 306 kiesmannen binnen, Hillary Clinton bleef steken op 232.
De nieuwe president legt op 20 januari 2021 de eed af.
|
Bijna een week nadat Joe Biden aangeduid werd als winnaar van de Amerikaanse verkiezingen, erkende ook China zijn winst. 'We wensen Mr. Biden en Ms. Harris veel geluk', zei Wang Wenbin, de woordvoerder van de minister van Buitenlandse Zaken, aan de pers. Hij voegde daar wel nog aan toe dat 'het resultaat van de Amerikaanse verkiezingen bepaald zal worden door de wet'. Allicht verwees het regime daarmee naar de rechtszaken die president Donald Trump had aangespannen.
De relatie tussen China en de Verenigde Staten bekoelde onder het presidentschap van Donald Trump. Beide wereldmachten raakten verwikkeld in een handelsoorlog. Toch is het aannemelijk dat China liever een Republikeinse overwinning zag.
Volgens The Washington Post sprak China zich uit voorzorg niet uit over de verkiezingen, omdat Trump zijn nederlaag weigerde toe te geven. Nadat ook de stemmen in Arizona geteld waren, lag de weg voor Biden steeds meer open. Volgens de Amerikaanse krant was het dus hinken op twee benen voor Xi Jinping: langer wachten met felicitaties zou wel eens in het verkeerde keelgat bij het kamp-Biden kunnen vallen.
Hiervoor had China enkel laten weten dat het 'akte had genomen van de overwinningsclaim van Joe Biden'.
De gespannen sfeer na de Amerikaanse verkiezingen vertaalde zich ook diplomatiek. Niet iedereen stond aan te schuiven om Joe Biden felicitaties toe sturen. De Britse premier Boris Johnson en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu lieten even op zich wachten, vermoedelijk om Trump niet voor het hoofd te stoten. Vladimir Poetin uit Rusland en Jair Bolsonaro uit Brazilië hullen zich nog altijd in stilte.
De nieuwsmedia die Arizona nog niet aan Joe Biden hadden toegekend, deden dat op 12 november. Het was Edison Research dat Arizona nu ook toekende aan de Joe Biden, die al voldoende kiesmannen binnenhaalde om de verkozen president van de VS te zijn. Nu verstevigt Biden die voorsprong tot 290 kiesmannen. President Donald Trump bleef de verkiezingsuitslag betwisten.
Andere nieuwsmedia zoals FOX News en AP hadden al dagen geleden Arizona aan Joe Biden toegekend, tot grote onvrede van Trump.
De verkiezingsuitslag werd echt definitief nadat Joe Biden ook in Georgia tot winnaar werd uitgeroepen, waarmee hij de eerste Democraat is sinds Bill Clinton in 1992 die de zestien kiesmannen in die staat mag bijschrijven. De laatste staat die nog stemmen moest tellen, North Carolina, werd toegeschreven aan zittend president Donald Trump.
Biden vergaarde in totaal 306 kiesmannen, ruim voldoende voor het volgende presidentschap. Trump haalde 232 kiesmannen binnen.
Georgia liet nog weten dat er een hertelling zou volgen in de staat omdat de verschillen tussen Biden en Trump klein waren.